مروری بر روش‌های سنتز، عامل‌دارشدن و کاربرد مزومتخلخل‌های سیلیسی در دارورسانی

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

تهران، دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکده شیمی، صندوق پستی 144155-6455

چکیده

نانوفناوری قابلیت زیادی برای کاربردهای زیست­‌پزشکی و زیست­‌داروها دارد. به­‌ویژه، نانوترکیبات هیبریدی به علت مشخصه­‌های منحصر به­‌فرد، به‌­تازگی به­‌عنوان سامانه­‌های امیدبخش برای کاربردهای عکس­‌برداری و دارو درمانی بررسی شده‌اند. مطالعه روی ترکیبات مزومتخلخل سیلیسی به‌­عنوان سامانه­‌های دارورسانی به‌­علت تنوع و پایداری عالی به­‌طور چشمگیر در چند سال گذشته رشد کرده است. در این مقاله، پیشرفت‌­های اخیر در سنتز، عامل­‌دارکردن و کاربرد مزومتخلخل­‌های سیلیسی در دارورسانی مرور شده است. در بخش‌­های نخست، چگونگی سنتز به سه روش اصلی پیوندزنی، هم­‌تراکمی و مزومتخلخل سیلیکات آلی تناوبی بررسی شده است. در بخش­‌های بعدی، رویکردهای جدید در عامل‌‌­دارکردن مزومتخلخل‌­های سیلیکاتی در دارورسانی هوشمند توضیح داده شده است. در ادامه، مزایای استفاده از نانوذرات مزومتخلخل برای کاربردهای دارورسانی متفاوتی به‌­طور خلاصه آورده شده است.­ مزومتخلخل­‌های سیلیسی می­‌توانند با توجه به نیازهای دارویی و بالینی با روش­‌های شیمیایی متفاوتی طراحی و ساخته شوند. کانال­‌های موجود در مزومتخلخل می­‌تواند به­‌عنوان محفظه ذخیره داروها عمل کرده و با سامانه­‌های مختلف باز و بسته شوند و حامل­‌هایی پاسخ‌گو به عوامل چندگانه را به­‌وجود آورند. ترکیبات هوشمند، به­‌وسیله عوامل شیمیایی یا زیستی مانند pH، دما، نور، میدان مغناطیسی و آنزیم تحریک می­‌شوند که در این مقاله مروری، تمرکز روی نانومواد برپایه مزومتخلخل­‌های سیلیسی است که پاسخ­‌گو به این نوع عوامل هستند. چنین سامانه‌­هایی باعث بهبود اثر درمانی در مقایسه با سامانه­‌های مرسوم پیوسته می­‌شوند. مزومتخلخل­‌های سیلیسی با توجه به تنوع­‌پذیری خود در دارورسانی خوراکی و موضعی و سایر بخش­‌های درمانی استفاده می­‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Overview on Synthesis and Functionalization of Mesoporous Silica and Its Application in Drug Delivery

نویسندگان [English]

  • Sepideh Khoee
  • Reza Bafkar
Polymer Chemistry Group, Department of Chemistry, Faculty of Science, Tehran University, P.O. Box: 14155-6455, Tehran, Iran
چکیده [English]

Nanotechnology has a prominent potential in biomedical and biomedicine applications. Especially, owing to their exclusive characteristics, hybrid nanocompounds have been recently considered as promising systems for imaging and therapeutic usages. Study on silica-based mesoporous silica materials as drug delivery systems has been considerably developed over the recent few years due to the excellent versatility and stability of these mesoporous materials. In this review, the advanced developments in synthesis, functionalization and application of mesoporous silica in drug delivery are introduced. The first section consists of three main methods, grafting, co-condensation, and periodic mesoporous organosilicates. In the next part, new approaches for functionalization of mesoporous silica in order to control drug delivery are explained. The superiority of mesoporous nannoparticles for numerous drug delivery applications are also summarized. Different mesoporous silica structures can be designed by various chemical methods to meet the drug delivery requirements. The accessible channels in mesoporous which may act as reservoirs for storing drugs can be opened and closed by different systems and create stimuli-responsive release carriers. This review focuses on intelligent nanomaterials based on mesoporous silica which can be stimulated by chemical or biological signals, such as pH, temperature, light, magnetic field and enzymes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mesoporos silica
  • grafting
  • co-condensation
  • periodic mesoporous organosilicate
  • drug delivery
  • stimuli-responsive